Ogrzewanie gazem vs. pompa ciepła to dylemat wielu Polaków planujących modernizację domowej instalacji grzewczej. Z jednej strony gaz wydaje się tańszy w eksploatacji, z drugiej - pompy ciepła to przyszłościowe, ekologiczne rozwiązanie. W artykule przyglądamy się kosztom i prognozom cen obu technologii, by odpowiedzieć na pytanie, co bardziej się opłaca. Analizujemy wady i zalety każdego rozwiązania, by pomóc Ci podjąć świadomą decyzję dotyczącą ogrzewania twojego domu.
Koszty ogrzewania gazem i pompą ciepła
ogrzewanie domu generuje spore koszty, zwłaszcza zimą. Coraz więcej osób stoi przed wyborem, czy zainwestować w nowoczesną pompę ciepła, czy może jednak postawić na sprawdzony gaz. Porównajmy więc, jak przedstawiają się koszty ogrzewania tymi dwoma popularnymi technologiami.
Według najnowszych analiz Forum Energii, w 2023 roku średni koszt ogrzewania 120-metrowego domu jednorodzinnego gazem wynosi ok. 6500 zł rocznie. To aż o 85% więcej niż jeszcze w 2020 r., kiedy za ogrzewanie gazem płaciło się ok. 3500 zł.
Z kolei w przypadku pompy ciepła średni koszt ogrzania takiego samego budynku wynosi obecnie ok. 8400 zł, podczas gdy w 2020 r. było to ok. 4500 zł. Widać więc wyraźnie, że zarówno gaz, jak i prąd z pomp ciepła znacząco podrożały.
Jak te koszty mogą kształtować się w przyszłości? Spójrzmy na prognozy.
Prognozowane zmiany cen gazu i energii elektrycznej
Eksperci przewidują, że w najbliższych latach gaz nadal będzie drożał. Szacuje się, że do 2030 roku średnia cena gazu dla gospodarstw domowych może wzrosnąć nawet do 140-150 zł za MWh. Oznaczałoby to podwojenie obecnych kosztów.
Z kolei ceny energii elektrycznej wykorzystywanej przez pompy ciepła powinny stopniowo spadać wraz z rozwojem tańszych odnawialnych źródeł energii. Do 2030 roku prognozuje się obniżenie cen prądu o ok. 25%.
Biorąc pod uwagę te prognozy, to w dłuższej perspektywie inwestycja w pompę ciepła wydaje się znacznie korzystniejsza.
Wady i zalety ogrzewania gazowego
ogrzewanie gazowe od dawna cieszy się w Polsce sporą popularnością. Jest tańsze od elektryczności i wygodniejsze od węgla czy drewna.
Zaletą systemu gazowego jest na pewno stosunkowo niska cena urządzeń (kotła, instalacji). Ponadto gaz ziemny uchodzi za paliwo relatywnie ekologiczne, przynajmniej w porównaniu do węgla. Ma też wygodny system dostaw bezpośrednio do domu.
Jednak ogrzewanie tym paliwem ma też poważne wady. Po pierwsze gaz, jako surowiec importowany, narażony jest na globalne wahania cen i kryzysy podaży. Po drugie, spalanie gazu i tak emituje CO2, przyczyniając się do zmian klimatu. Wreszcie od 2027 r. gaz ziemny zostanie objęty unijnym systemem handlu emisjami ETS, co spowoduje dalszy wzrost jego ceny.
Rosnące koszty eksploatacji
Podsumowując, największą wadą ogrzewania gazowego są rosnące koszty eksploatacji. Choć obecnie gaz jest nieco tańszy od energii dla pomp ciepła, to w dłuższej perspektywie trendy te się odwrócą. Dodatkowe opłaty emisyjne i niestabilność rynku gazu sprawią, że ogrzewanie nim będzie coraz droższe.
Zalety pomp ciepła jako ekologicznego ogrzewania
Tymczasem pompy ciepła napędzane energią elektryczną mają same zalety. Jest to rozwiązanie w pełni ekologiczne, wykorzystujące naturalne ciepło z otoczenia (gruntu, powietrza czy wody). Dzięki temu pozwalają znacząco ograniczyć emisję gazów cieplarnianych związanych z ogrzewaniem budynków.
Według Forum Energii zastępowanie emisyjnych źródeł ciepła pompami ciepła powinno postępować w tempie 260 tys. nowych instalacji rocznie. Tylko w ten sposób możliwa jest udana transformacja sektora budynków w kierunku gospodarki zeroemisyjnej.
Pompy ciepła zużywają wprawdzie dużo energii elektrycznej, ale coraz więcej tej energii będzie pochodzić ze źródeł odnawialnych. Dodatkowo posiadacze paneli fotowoltaicznych mogą sami produkować prąd na własne potrzeby. Dzięki temu koszty ogrzewania i ciepłej wody pompą ciepła powinny w długim okresie spadać.
Niższe rachunki dzięki dotacjom i ulgom
Aby zachęcić Polaków do takiej ekologicznej modernizacji systemów grzewczych, rząd oferuje dotacje w programie "Czyste Powietrze". Można z nich pokryć nawet 60% kosztów zakupu i montażu nowej pompy ciepła wraz z niezbędnymi pracami termomodernizacyjnymi.
Eksperci postulują też wprowadzenie specjalnej taryfy energetycznej dla właścicieli pomp ciepła, z rabatowaniem części opłat emisyjnych. To dodatkowo obniżyłoby rachunki za prąd o ok. 30%.
Wielu Polaków, widząc rosnące rachunki za ogrzewanie energią elektryczną, rozważa powrót do gazu ziemnego. Wydaje się on obecnie tańszy w eksploatacji od pomp ciepła. Jednak analitycy ostrzegają, że może to być tzw. "pułapka gazowa".
Oznacza to, że oszczędności na gazie będą krótkotrwałe. Już za kilka lat, gdy zaczną obowiązywać dodatkowe opłaty emisyjne, koszty ogrzewania gazowego gwałtownie wzrosną. Inwestycja w gaz może więc okazać się nietrafiona.
Technologia grzewcza | Szacowany średni koszt ogrzewania 120 m2 domu |
Gaz ziemny | 2025 r. - 8500 zł 2030 r. - 13000 zł |
Pompa ciepła | 2025 r. - 7000 zł 2030 r. - 5000 zł |
Jak wynika z szacunków, już w 2025 roku pompy ciepła zaczną być opłacalniejsze od gazu. Natomiast w 2030 r. różnica kosztów będzie kolosalna, sięgająca 8000 zł rocznie na niekorzyść gazu!
Warto więc dobrze przemyśleć aktualne inwestycje w systemy grzewcze, aby za kilka lat nie ponieść znacznie wyższych kosztów eksploatacji.
Jak taniej ogrzewać pompą ciepła?
Choć pompy ciepła będą z czasem najbardziej opłacalnym ogrzewaniem, obecnie ich eksploatacja jest dość kosztowna. Co można jednak zrobić, aby taniej ogrzewać dom przy pomocy tego ekologicznego rozwiązania?
Przede wszystkim warto jest maksymalnie ograniczyć zużycie energii elektrycznej przez pompę ciepła poprzez gruntowną termomodernizację budynku. Ocieplenie ścian, stropów, wymiana okien na nowe z niskim współczynnikiem przenikalności - to podstawa. Dobrze też zamontować rekuperator, odzyskujący ciepło z powietrza wentylacyjnego.
Kolejnym krokiem powinno być zamontowanie instalacji fotowoltaicznej. Im więcej prądu zużywanego przez pompę ciepła wyprodukujemy sami, tym niższe rachunki. W połączeniu z magazynem energii i inteligentnym systemem zarządzania energią można nawet całkowicie uniezależnić się od sieci elektroenergetycznej.
- termoizolacja i modernizacja budynku
- instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii
Trzeba też stale monitorować zużycie i optymalizować parametry pracy pompy ciepła. Np. obniżenie temperatury zasilania o 2-3 stopnie pozwala sporo zaoszczędzić. Z kolei cykliczne czyszczenie filtrów i osuszaczy zapewnia wyższą sprawność i niższe rachunki za ogrzewanie.
Podsumowanie
Ogrzewanie domu generuje spore koszty, niezależnie od wybranej technologii. Obecnie zarówno gaz, jak i pompy ciepła drożeją, choć w dłuższej perspektywie to gaz będzie znacznie bardziej obciążał domowe budżety. Dlatego inwestycja w nowoczesne, ekologiczne ogrzewanie pompą ciepła, w połączeniu z odnawialnymi źródłami energii, może okazać się najbardziej opłacalna.
Ogrzewanie gazem ma pewne zalety, jak niska cena instalacji czy wygodne dostawy, ale za kilka lat dodatkowe opłaty emisyjne znacznie podniosą koszty eksploatacji. Lepiej więc postawić na zeroemisyjną i nowoczesną pompę ciepła, która w połączeniu z termomodernizacją i fotowoltaiką zapewni najniższe rachunki za ogrzewanie domu.